2021 TYT Türkçe Cümle Çeşitleri Test Çöz-1

İlk olarak yükleme dikkat edelim. Bu soruda yüklem fiil gibi görünmekte lakin aslında bir isim fiil: anlat-ma-sı-dır. -ma ekini alan fiiller isim fiildir ve dolayısı ile bu cümle isim cümlesidir. Yüklem sonda olduğuna göre ve olumsuzluk eki almadığına göre kurallı ve olumlu bir cümle. Yüklem dışında “ettiren” sözcüğü de fiilimsi olduğuna göre bu cümle fiilimsi ile kurulmuş bir birleşik cümle. (Cümlede virgül olması sıralı olduğu anlamına gelmez, sıralı olması için virgül cümleleri ayırmak zorunda.) Cevap D

“kapar”: Tek yüklem, fiilimsi yok / Basit cümle

" Zarf tümleci - özne - zarf tümleci - yer tamlayıcısı - yüklem " şeklinde sıralanmalıdır.

Devrik ve soru şekli "Öğrencilerimiz okumayacak mı bu yıl, en az beş roman?" cümlesidir.

Başkasıyla buluştuğunuzu sanki görmedim mi? cümlesinde yüklem olumsuz olduğu halde cümlenin anlamı olumludur.

A’ karar aldık biçimi de anlamı da olumlu, B’de dinliyor biçimi olumlu fakat cümlenin tamamını okuduğumuzda aslında “dinlemiyor.” demek isteniyor. C’yi biçimi olumsuz olduğu için direk eleriz. Diğer şıklarda A ile aynı. Cevap B

“kızgın” ve “düşünüyor” iki yüklemin arasında “çünkü” bağlacı olduğuna göre BAĞLI cümledir.

" Özne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - belirtili nesne - yüklem " şeklinde sıralanır.

"Leylak getiriyorsun bana güneşli bir günde" cümlesi kurallı cümle değildir.

"Başarısızlığından ne annesinin ne babasının haberi var." cümlesi biçimce olumlu olduğu halde anlamca olumsuzdur.

E’de fiil cümlesidir diyor ama cümle “biridir” sözcüğü ile bitiyor, yani cümle isim cümlesi ve cevap belli lakin biz tüm şıkları anlatalım. Yargı sonda olduğuna göre kurallı bir cümle. Cümlede birden fazla fiilimsi var (yazmayı, nitelendiren, inşa ettiği, taşımız) dolayısıyla fiilimsi ile kurulan bir birleşik cümle. (Girişik birleşik) Ne kadar fiilimsi varsa o kadar yan cümlecik vardır, birden fazla yan cümlecik de var. Zaten birleşik olup da yan cümle olmadan olmaz. “Biridir” diye bitiyor, olumsuz eki yok, olumlu cümle. Cevap E

A’da “İçinizdeki potansiyeli kimse sizden iyi bilemez, en iyi siz değerlendirirsiniz. ” derken aslında “İçinizdeki potansiyeli kimse sizden iyi bilemez, içinizdeki potansiyeli en iyi siz değerlendirirsiniz.” diyor. Dolayısıyla öge ortaklığı var, bağımlı sıralı cümle. C’de “Bir örs isen sessiz dur, yok çekiç isen sıkı vur.” derken aslında ” Sen bir örs isen sessiz dur, yok sen çekiç isen sıkı vur.” diyor, yani bağımlı. D’de “Yapabileceğinizi düşünüyorsanız yapabilirsiniz, yapamayacağınızı düşünüyorsanız haklısınız.” derken aslında “Siz yapabileceğinizi düşünüyorsanız yapabilirsiniz, siz yapamayacağınızı düşünüyorsanız haklısınız.” yine ortak öge var. E’de “Cesaret, korkuya direnmek ve korkuyu alt etmektir; korkusuzluk değildir.” derken aslında “Cesaret, korkuya direnmek ve korkuyu alt etmektir; cesaret korkusuzluk değildir.” diyor, yani bu da bağımlı. Cevap B

“tanır” tek yüklem, “olduğu” sıfat-fiil: Birleşik cümle

“dünyanın en zor mesleğidir”: yüklemi sonda değil: devrik

"Belirtili nesne" yoktur.

"Akıllı çocuklar yaramazlık yapar mı hiç?" cümlesi gerçek soru cüm­lesi değildir.

I. cümle yazıl-ma-mış yargı ile bitmiş, olumsuzluk eki var ve fiil. II. cümle virgül ve noktalı birgül ile ayrılmış cümlelerden oluşuyor sıralı bir cümle ve Cicero ögesi ortak; bağımlı sıralı. III. cümlede yüklem dışında yargı bildirecek bir sözcük yok, fiilimsi yok, basit cümle. IV. okulmuş yargısı ile bitiyor, olumlu ve kurallı. V. cümle de güçmüş yargısı cümlenin sonunda değil, yani devrik ve güçmüş sözcüğü isim. Cevap C

II. cümle perişandır yargısı ile bitmiş, perişan isimdir. I. cümle görünür yargısı ile bitmiş, görünmek fiil, III. cümle sorar yargısı ile bitmiş, sormak fiil; IV. cümle gelmektedir yargısı ile bitmiş, gelmek fiil; son cümle atılmıştır yargısı ile bitmiş, atılmak fiil. Cevap B

III. cümle devrik ve fiil cümlesi mi bakalım: doluyor yargısı cümle sonunda değil ve fiil. V. cümle kurallı mı bakalım: kazanıyor yargısı kurallı ve – yor şimdiki zaman eki. IV. cümle iki ayrı cümleden oluşuyor ve virgül ile ayrılmış, sıralı bir cümle. I. cümlede fiilimsiler var (dönüp, dolaşarak) girişik birleşik cümle. II. cümlede özneleri ortak bir birleşik cümle tanımı hatalı, daha doğrusu burada genellikle sıralı cümle tabiri kullanılır. Yine de özneleri de kontrol ettiğimizde iki ayrı özne olduğunu görürüz. Cevap B

III. cümlede yükleminin yerine göre farklıdır çünkü yüklemi: Yok / eksiltili